0 6 minutes 3 ans

Noufel Bouzeboudja, d amyaru amedyaz ilemẓi i d-yewwin udem atrar i tsekla d umezgun aqbayli, deg iseggasen ineggura, d win i d-yufraren deg umaḍal s timmad-is, ladɣa deg wass deg d-yesnulfa      ” Allegoria”, asaru yebnan ɣef weḍris yura. Axeddim i d-yufraren nezzeh, anda ladɣa ttekkin waṭas n yinazuren igraɣlanen , amedya : Nobilis Bellator, Conrad Hervy, Bambocha, Nenad Novakovic, Alicia Manzanares.

Ilaq kan ad nesmekti belli asaru-ya yewwi 5 warazen igraɣlanen, yettwafran diɣ deg waṭas n tfaskiwin tigraɣlanin timuqqranin amedya ” the Hollywood International Independant Documentary Film Festival deg yeɣrem n Los Angeles. Tettwanefk-as tegnnitt deg 2016 ad yerbeḥ araz n tmezduɣt deg Tmurt Takatalanit anda ara d-yelhu kan deg tira d umezgun.

Noufel Bouzeboudja mmi-s n At Iččir deg tama n Tizi Ɣennif, yell-ad yid-es umeslay ɣef demma n weḍris-ines aneggaru yura ɣef wekman yettidir umaḍal, ɣef sebba n wenfufed n Covid-19, i d-yettwasuqlen ar tutlayt tflamunt, deg tezrigin PENvlaanderen, anda ttekkan aṭas n yemyura n tmura yemgaraden deg umuḍal deg wamud yewwin isem n “Vaak Heb ik geprobeerd geen zee te zijin“.

Ameɣnas : Acimi tira-k tewassen ugar deg luṛuppa ugafa, imi aṭas n tsuqilin i tesɛiḍ ar tutlayin n yegduden-a, d acu i yeǧǧn timura-ya ad lhunt deg uxeddim-ik ?

Noufel .B : Aḍris agi i d-udreḍ yella gar waṭas n yeḍrisen nniḍen i d-sutr-ent tezrigin tiflamanin PEN Vlaanderen, ɣef usentel n wekman i d -yeɣlin ɣef talsa akken tella, wannag aṭas n umahil i yillan yakan deg wamudat  nniḍen, anda llan xilla n yeḍrisen uriɣ s tutlayt taqbaylit i yettwasuqlen ar tutlayin, Tadanmarkit, Taglizit d Tswidit, xas ulamma tettwanefk-iyi tegnitt ad xedmeɣ akka d ikurdiyen d yespenyuliyen.

Ma d igduden n umaḍal ur d-lehhun ara deg-k ma ur d-zzakneḍ ara tayri-k i yedles-inek d wayla-k. Ticki ara d-ttmeslayeɣ deg kra n temkeṛḍiyin, lwakul d tseddawitin ɣef yedles d tsekla taqbaylit d tmaziɣt, jebbdeɣ-d lwelha n yemdanen ibeṛṛaniyen akken ad rren lwelha-nsen metwal ayla-nneɣ. Ayen nniḍen d aseqdec n tutlayt taglizit, acku walaɣ-t ladɣa deg wengal-iw aneggaru ” A Pebble in the river” imi s teglizit, ad tafeḍ deg yal timkeṛḍit n umaḍal, acku talsa teffud ad tzer acu ttxemmimen yemdanen i zedɣen Tafriqt n Ugafa.

ameɣnas : Amahat beṛṛa n tefransist, i zemren tutlayt d yedles-nneɣ ad afen iman-nsen, acku ur tettafeḍ ara taẓeyt n tesnektit tamhersant terfed tmurt n fransa ar ass-a metwal tutlayin d idelsan n yegduden testeɛmeṛ yakan, yella way ?

Noufel.B : Fransa neɣ tasertit n (Francophonie) d tin i ɣ-ixenqen s tmuɣli-ines ideyqen, tamuɣli n listiɛmar n zik, dagi dɣa ad tafeḍ ula d tasertit metwal idelsan tesseqdec Frnasa tamharsant d Legliz tamhersant amedya mgaraden-t nezzeh, imi taneggarut-a xas ulamma d tamhersa ula d nettat acukan tesɛa ugar n leqder metwal idelasn n yegduden testeɛmer mači am Fransa.

Ayen-nniḍen yeǧǧan tiraw ad tinig deg maḍal, d tamuɣli-w ar temsal d tlufa sqerdiceɣ, acku werǧin ttzeṛṛibeɣ i walɣ-iw d uxemme-iw, imi tiṭ-iw xas d taqbaylit maca tessikid ar umaḍal akken yella. Zakkan-eɣ-d idles-nneɣ, d idles n talsa i meṛṛa, akked win icudden ar twennaṭ d yilelagrakal, lmecmel yellan d ayla n talsa mači kan n yegduden is-d-yezzin.

Ameɣnas: Triḍ ad d-iniḍ belli, idles aqbayli ur ilaq ara ad tnekbel kan gar-aneɣ, maca ad tnessers ger ifassen n talsa irkulli ma neḍmeɛ ad yeǧuǧǧeg ?

Noufel.B: Ur ilaq ara ad nessikid kan timiṭ-nneɣ, yewwid ula ɣef umennuɣ refden imeɣnasen n teqbaylit ad tezdin ar win n umennuɣ ɣef izerfan n wemdan, d wagi i d ccid i ṣeḥḥan. Twalaḍ, yal taɣawsa tcud ar taywalt neɣ ar tengalin n tsekla ara nesseqdec deg yinaw-nneɣ,amek ara nebnu tinekkit-nneɣ s wudem atrar yeldin ar talsa, tamuɣli ara d yesqerben wiyiḍ ɣer-neɣ mači d aserwel ara tent-sserwe, ma ulac aya d lmut i yeggunin taqbaylit d tgemmi-nneɣ.

Ameɣnas : awal n tagara ?

Noufel B : Yal tamsalt nra ad tidir u ad tinig ar yal ulawen, ilaq d tin ara nexdem seg ul, imdanen ma ḥulfan-ak tḥemleḍ ayen txeddmeḍ, ad ten-tenteḍ leḥmala-nni. Nek ur qeddecɣ ara mgal kra n yedles neɣ taluft, d tayri i yedles-inu i yittmuddun ifadden d lebɣi, ayen akk xedmeɣ deg tudert-iw xeddmeɣt s tayri, ula d iman-iw ḥemleɣt ticki ara ssawḍ-aɣ ad zzakneɣ idles-nneɣ i wiyaḍ.