TAWRIRT MUQQREN EN DANGER
0 5 minutes 2 ans

 

Nefkayawen asihar, belli ad d-nuɣal s telqey ar wayen iḍerrun deg taddert n Tewrirt Muqqren ladɣa, d tama n Laṛbɛa sumata, deg waguren-a ineggura. Ihi akken tezṛam nura-d iḍelli deg tesɣunt-nneɣ, akken xilla n ikumyan d tkuryas n yigen d iserdasen izayriyen kecmen-d ar taddart n Tewrirt muqqren deg yiḍ, wid yesxelɛen imezdaɣ n taddart d tama yakk n Laṛbɛa, acu yeḍran ? acimi Tawrirt Muqren ? acu tettheggi lezzayer deg Laṛbɛa Nat Yiraten ?

 

Tazwara ilaq ad nini kra n imeslayen ɣef wayen tedder tama-ya n tmurt taqbaylit deg unebdu-nni ar ass-a. Anwa ara yettun timest yeččan akk tuddar n laṛbɛa Nat Iraten, imi dinna yakk i tella txessaṛt muqqren ama deg cci, ama deg teṛwiḥin, llant tudrin qrib i negren am taddart n Yexlijen, send ad meḍlen medden wid-nsen, srabes uffiren n lezzayer, tezḍa-d asaru, ara yeglun tiwinas n warrac d telmeẓyin ladɣa n leṛbɛa d teqbaylit sumata, ar leḥbas. Srabes izayriyen, serɣen imezdaɣ Nat Yiraten, send akin tcemtiten umbeɛd tḥebsiten.
Deg wasmi texsi tmest-nni, send ladɣa tamettant n weqcic-nni n Melyana, win fkan d asfel srabes uffiren izayriyen akken ad zenzen asenfaṛ ” 0 KABYLE” i d-heggan srabes n lezzayer ɣef uqerruy-nsen mmi-s n tama yagi afettyan Ǧebbar Mhenna.

Miḥyaf d lxuf ttidiren imezdaɣ n Laṛbɛa d win werǧin ddiren seg wassmi ahat teɣli teɣremt-a deg ufus n temhersa tafransist deg useggas n 1857. Imi yal ass ilmeẓyen, ttɛeddayen sdat n cṛeɛ d lkumiṣarat, kra ttserriḥen-asen-d kra ttawinten ar leḥbus. Atas n yelmeẓyen n Laṛbɛa yellan deg leḥbas maca imawlan-nsen ugin ad d-mmeslayen fell-asen acku ugaden neɣ ḍemɛen ad sen-ḍelqen ma imawlan ur sufɣen ara awal.

ACUƔER ǦEBBAR MHENNA MMI-S N LAṚBƐA (TAWRIRT), D WIN YERRAN ARRAW N TMURT-IS AR LEḤBUS ? I KERHITEN ? YEBƔA AD YERR TTAR N IMAWLAN-IS ? YEBƔA AD YEƐǦEB I CENGRIḤA D TEBBUN ? NEƔ D AYEN NNIḌEN ? AYEN IBANEN ǦEBBAR MHENNA D WIN YEṚẒAN DEG TGECRIRT TAMURT-IS, ACKU AYEN YEXDEM AD YEQQIM DEG UMEZRUY BELLI FṚANSA UR TEXDIM ARA !

Deg tazwara ilaq iqbayliyen ad zṛen belli taddart n Ǧebbar Mhenna d tin umi gan kamiṛat deg yberdan d tzeqqiwin d yemṛaḥen n taddart, zaɛma tasqamutt n taddart tufa-d tasebba n tukkeṛḍa n yexxamen akken ad rren taddart deg tilibizyu. Aṭas n yinigan i d yeqqaren belli tugnatin n taddart n tewrirt muqren d tid yettawḍen ula ar lezzayer tamannaɣt ɣef ṭabla n Ǧebbar Mhenna d ifettyanen-nniḍen.

Ulac ttbut maca ilaq yiwen ad yesteqsi ɣef wassaɣ yesɛa “Samir Ǧebbar” aɛeggal n tesqamutt n taddart n Tewrirt muqqren akked ufettyan Mhenna Ǧebbar d Lkamirat texdem tesqamutt-a deg yiberdan n taddart ? ” Tamezwarut deg tmurt taqbaylit”.

TUFRA N YEMDANEN D TASEBBA AKKEN IJADEṚMIYEN AD KECMEN S IXXAMEN DEG TEWRIRT

Deg ass n 4 yennayer yezrin tebda-d s “Ṛwaḥ” n tlemẓit n 14 n iseggasen Moali Lynda, ayen d-yeglan s weẓdam n ijadeṛmiyen d lɛesker ɣef yexxamen n imezdaɣ, ayen yesxelɛen akk tawrirt d laṛbɛa, asmi d-ban teqcict-a yebda yetteffeɣ wawal belli baba-as d tesqamutt n taddart d wid yellan deffir n isalli-ya, llan ula d wid k-yeqqaren xedmentt s lemɛamda s uttekki n srabes uffiren n Ǧebbar Mhenna, ayen ?

Iḍelli nessawḍ-d isalli n weẓdam n ijadermiyen d iserdasen n lɛeskeṛ ɣef yexxamen n taddart n tewrirt diɣen, ayen yeskecmen lxulɛat muqqren ar wulawen n imezdaɣ s “wesnulfu” n Ṛwaḥ n mass Hamache Achour, yal axxam kecment iserdasen-a, rekḍen leɛnaya n taddart d teqbaylit.

ACU YETTHEGGI MHENNA ǦEBBAR DEG LAṚBƐA NAT YIRATEN ?

asmenteg n tegrawla, deg tmurt taqbaylit tin ara d-yebdun deg teɣṛemt n laṛbɛa ?
isteqsiyen-a d akud kan ara d-yawin tirirt-nsen, maca ilaq iqbayliyen ad heggin iman-nsen, ad ldin allaɣ-nsen i wakken ur nettṛuḥu ara tikelt-a am tqeṭṭiṭ deg ubisaṛ.