0 4 minutes 3 ans

Ass-a deg annar aserti aqbayli, imeɣnasen mgaraden tamuɣli ar umussu umi qqaṛen “AMBIWEL” neɣ “TAGRAWLA N WECMUMEḤ” neɣ “ḤARAK”. Wa yettwalit d ngger, wa d tuɣalin ar deffir, wa yettṛajut amzun d leɛnaya. Deg weḍris-a ad nemmeslay acimi ameɣnas yettnaɣen ɣef tlalit n uwanek aqbayli xas ulamma yemgarad deg talɣa-ines, d timunent neɣ d timanit, d tafidiralt neɣ dayen nniḍen, sseḥ d win yenwan imal n tlelli i teqbaylit, ur ilaq ara ad yili mgal.

Ameɣnas n teqbaylit d win yerran azal amuqqran i wegdud, d tlelli d wakal, ɣef waya ur yezmir ad yili d amenzu ara d-yekren mgal krad n tgejda yagi, ugar n wannect-a ilaq d netta ara yilin d tayett, d afus n tallelt ɣef wayeg i yezmer ad yetekki wegdud aqbayli deg mennuɣ-ines ɣef tlelli-s d wakal-is.

Ass-a ur nezmir ara ad nenker belli aḥric meqqren deg wegdud aqbayli d win yeddan deg tegrawla n wecmumeḥ, acku akken i d -nenna yakan, yezṛa belli netta i yiman-is kan ur yezmir ara ad yessaweḍ ad yeɣleḍ ad abu azayri, imi yeɛṛeḍ aya deg waṭas n tikkal, 1963, 1977, 1980, 1981, 1992, 1994, 1998, 2001, 2011, deg yal tikelt yettaf-d iman-is am tmellalt n leɛcuṛ, yettwaɛzel yegra-d weḥdes.

Amahil neɣ axeddim yesɛan nfeɛ i yezmer ad yeg umeɣnas aqbayli, mači d tnaɛil d rregmat ar yeqbayliyen-nniḍen yenwan “Ḥarak” d tagnitt ɣef wayeg ara ssawḍen ad ɣeḍles adabu, maca ilaq d asegzi d uheggi n weskasi ɣef uzekka n wembiwel-a, ad yessefṛez i wid iteddun, akken dwa mači deg tugdut n tefranin, i yella maca deg uɛawed d wallus n lǧerya n lezzayer s wadda.

Ass-a, axeddim i laqen d asegrew n yeqbayliyen deg yiwet n tikli, anda ara uɣalen ad ttmeslayen s yisem-nsen d agdud, mači d iɣrem n leflani neɣ d agezdu n leflantegga.

Ameɣnas n timunent yugad ad yessaweḍ ar yeswi-s “Ḥarak” ?

Ulac win yessefṛazen azuḥ deg temsal n tsertit i yettwalin d acu i d iswi n “ḤIRAK”, wa yenwat d aseɣli n uwanek azayri, wa yenwat d taseddaṛt kan ar leḥkem, neyya yenwa win i ɛeṛḍen tacriḥt n tsekkurt ad iqenneɛ s sshala, ɣef waya ur gziɣ ara ayen kra n imeɣnasen n teqbaylit yefɣiten leɛqel amyimi ugaden ayen werǧin ad d-yeḍru.

Ayen ara d -yeḍrun s ttbut, akken deg kra n wussan, “Ḥirak” ayi ad yegri kan deg tmurt taqbaylit, dɣa deg tegnitt-nni, ara yurar umeɣnas n teqbaylit ayen ɣef wayeg yedder, meḥsub asegrew n yakk agdud aqbayli d yiwet n tikli metwal, abeggen n yiman-is d lebni n yimal-is.